2023 Şayıştay Denetim Raporu Eski Başkan Selahattin Gürkan’ı Haklı Çıkardı
Sayıştay Denetçilerinin Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 çalışmaları ve hesaplarına ilişkin denetim raporu kamuoyu ile paylaşıldı.
Sayıştay Denetçilerinin, Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 çalışmaları ve hesaplarına ilişkin denetim raporunda 2023 yılında Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı olan Selahattin Gürkan ile ilgili belirtilen süreçte ciddi usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarını çürütecek 40 sayfalık raporunu açıkladı.
Şayıştay’ın 2023 Malatya Büyükşehir Belediyesi Denetim Raporu Eski Başkan Selahattin Gürkan’ı Haklı Çıkardı
Sayıştay Denetçilerinin 2023 yılında görev yapan mevcut Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan ile ilgili iddia edildiği gibi ihaleler, gayrimenkul devirleri, gayrimenkul karşılığı yaptırılan inşaatlar, şirketlerin durumu, kurumun çıkarlarının gözetilmemesi iddialarına karşın Sayıştay Denetim Raporu’nda, bunlara dair herhangi bir tespite yer verilmemesine usulsüzlük ve yolsuzluğa rastlanmadığını raporunu kamuoyu ile paylaştı.
Eski Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan her fırsatta yaptığı açıklamalarında Belediyeyi şeffaf bir şekilde yönettiğini ve kamu yararı gözettiğini hiç bir şekilde usulsüzlüğe müsade etmediğini beyan etmesini Sayıştay Denetçilerinin raporuda tasdiklemiş ve onaylamış oldu.
Sayıştay Raporu Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er’in İddialarını Çürütmüş Oldu
Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er’in 2024 seçimleri sonucunda ilk başkan olduğu meclis toplantısında Eski Belediye Başkanı Selahattin Gürkan’ın 17 milyar TL borçla bıraktığını adeta bir enkaz devir aldığını hatta o ayki işçi maaşlarını bile ödeyemeyecek halde olduklarını kamuoyu ile paylaşmış ve ciddi tartışlara yol açmıştı.
Şimdi mevcut Başkan Sami Er’in Sayıştay Denetçilerinin Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 çalışmaları ve hesaplarına ilişkin denetim raporuna nasıl bir cevap vereceği merak konusu
2023 yılı Sayıştay raporunda, Malatya Büyükşehir Belediyesinin doğrudan veya dolaylı hissedarı olduğu toplam 12 adet şirket bulunduğu kaydedildi.
Sayıştay raporunda; 2023 yılı bütçe giderleri ve ödeneği kapsamında geçen yıldan 171 milyon 840 milyon geçen yıldan devreden ödenek olduğu bildirildi. 3 milyar 600 milyon TL bütçe ile verilen ödenek olduğu, 3 milyar 250 milyon TL ek ödenek verildiği kaydedildi. Raporda, ödenek toplamının 7 milyar 21 milyon 840 bin TL olduğu, bütçe gideri toplamının 6 milyar 340 milyon 782 bin TL, iptal edilen ödenek toplamının 560 milyon 58 bin TL, ertesi yıla devreden ödeneğin ise 121 milyon TL olduğuna yer verildi.
Sayıştay Denetçilerinin incelemesi sonrası hazırlanan raporda; Malatya Büyükşehir Belediyesinin 2023 mali yılı bütçesi ile 7.021.840.740,00 TL ödenek öngörülmüştür. Yıl içinde 6.340.782.051,91 TL bütçe gideri yapılmış, 560.058.688,09 TL ödenek iptal edildiği yer aldı.
Raporda,
“Büyükşehir Belediyesinin 2023 yılı Bütçesi “(A) Ödenek Cetvelinde” 7.021.840.740,00 TL ödenek, “(B) Gelirlerin Ekonomik Sınıflandırılması” cetvelinde ise 4.750.000.000,00 TL gelir tahmini öngörülmüş olup gider bütçesindeki ödenek toplamı ile gelir bütçesinde tahmin edilen gelir toplamı arasındaki fark, Finansmanın Ekonomik Sınıflandırılması Cetvelindeki borçlanma, borç ödemeleri ve likidite amaçlı banka hesabında tutulan nakit karşılığı ile gösterilen 2.271.840.740,00 TL ile giderilmiş olup bütçe denkliği sağlanmıştır”
ifadeleri yer aldı.
Sayıştay raporunda şunlara yer verildi:
“Belediyenin bütçe giderleri toplamı 2023 yılında 2022 yılına göre 4.083.587.326,29 TL (%180,91) artmıştır. Gider kalemleri incelendiğinde; 2023 yılında personel giderlerinin 106.799.540,06 TL (%108,90), sosyal güvenlik kurumlarına devlet prim giderlerinin 9.736.435,09 TL (%71,91) arttığı görülmektedir. Mal alım ve hizmet giderlerinde 783.511.728,09 TL’lik (%109,21), sermaye giderlerinde 2.819.968.816,89 TL’lik (%239,66) ve faiz giderlerinde 136.471.627,90 TL’lik (%153,88) artış gerçekleşmiştir. Sermaye giderlerinde yüksek artış olması ve faiz giderlerinin yükselmesi, Belediyenin giderlerdeki artışı karşılamak için borçlanma yoluna gittiğini ve yapılan yatırımların finansmanında borçlanmanın tercih edildiğini göstermektedir. Faaliyet Sonuçları Tablosuna göre; bütçe ile ilgili olsun ya da olmasın Belediyenin faaliyetlerinden dolayı tahakkuk eden 2023 yılı Faaliyet Gideri 7.472.517.656,55 TL, Net Faaliyet Geliri 3.462.172.716,20 TL olup Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu ise 4.010.344.940,35 TL olarak gerçekleşmiştir.”
Denetim görüşünde,
“Malatya Büyükşehir Belediyesi 2023 yılına ilişkin yukarıda belirtilen ve kamu idaresi tarafından sunulan; geçerli finansal raporlama çerçevesi kapsamındaki mali rapor ve tablolarının, “Denetim Görüşünün Dayanağı Bulgular” bölümünde belirtilen hesap alanları hariç tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir bilgi içerdiği kanaatine varılmıştır” ifadesine yer verildi.
Rapor kapsamında denetim bulguları ise şöyle:
BULGU 1: İdarenin Yönetiminde veya Kullanımında Bulunan Taşınmazların Değer Tespitlerinin Yapılmaması ve Muhasebe Kayıtlarına Alınmaması İdareye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun kapsamında bedelsiz devri yapılan taşınmazların değer tespitlerinin yapılmadığı ve muhasebe kayıtlarına alınmadığı görülmüştür.
BULGU 2: Taşınmazlara İlişkin Değer Tespit İşlemlerinin Tamamlanmaması Belediye tarafından Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik hükümleri gereği yapılması gereken tapuda kayıtlı olan taşınmazlarına ilişkin değer tespit işlemlerinin tamamlanmadığı görülmüştür.
DİĞER BULGULAR
BULGU 1: Bütçe İçi İşletmeden Elde Edilen Gelirlerin Belediye Bütçesine Gelir Kaydedilmemesi Belediye bünyesinde faaliyet gösteren bütçe içi işletmenin elde ettiği gelirlerin Belediye bütçesine gelir kaydedilmediği görülmüştür.
BULGU 2: Malatya Su ve Kanalizasyon İdaresi ve İlçe Belediyelerince Büyükşehir Belediyesine Aktarılması Gereken Çevre Temizlik Vergisi Paylarının Takibinin Yapılmaması Malatya Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü ve İlçe Belediyelerince Büyükşehir Belediyesine aktarılması gereken çevre temizlik vergisi paylarının takibinin yapılmadığı tespit edilmiştir.
BULGU 3: Belediyenin Ambarlarında Yapılan Fiziki Denetimde Taşınır İşlemlerine Aykırı Hususlar Bulunması Belediyenin ambar ve depolarında yerinde yapılan incelemede; yılsonu sayım işlemlerinin yapılmadığı, depo mevcut durumu ile kayıtların örtüşmediği, dayanıklı taşınırların numaralandırılması işlemlerinin yapılmadığı, stok durumunu gösterir dijital kayıtların anlık durumu göstermediği görülmüştür.
BULGU 4: Şartnamelere Hüküm Konulmak Suretiyle İdarenin İhale Konusu İşle İlgili Olmayan Genel ve Sürekli İhtiyaçlarının Karşılanması İdarenin gerçekleştirdiği uygulama işi şartnamelerinin maddelerindeki düzenlemelerle, İdarenin ihale konusu işle ilgisi olmayan genel ve sürekli ihtiyaçlarının söz konusu ihaleler kapsamında karşılandığı tespit edilmiştir.
BULGU 5: Gecekondu Kanunu Hükümlerine Göre Oluşturulması Gereken Fon Hesabının Oluşturulmaması Büyükşehir Belediye sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedelleri üzerinden Belediyeye aktarılan %10’luk pay, 775 sayılı Gecekondu Kanunu hükümlerine göre oluşturulması gereken fon hesabına aktarılmamış, bu Kanun’da belirtilen amaçlar dışında, Belediyenin diğer iş ve işlemleri için kullanıldığı görülmüştür.
BULGU 6: Bazı Gelir Kalemlerinde Tahakkukun Tahsilata Dönüşme Oranlarının Düşük Olması Büyükşehir Belediyesinin bazı gelir kalemlerinde tahakkukun tahsilata dönüşme oranlarının düşük olduğu görülmüştür.
BULGU 7: Coğrafi Bilgi Sisteminde Eksiklikler Bulunması ve Verilerin Güncel Olmaması İdarenin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), altyapısının incelenmesi sonucunda, il sınırları içerisinde faaliyet gösteren altyapı ve üst yapıya ilişkin kurum ve kuruluşların yapmış oldukları veya yapacakları yeraltı ve yer üstü hat vb. verilerin tamamını Büyükşehir Belediyesine vermediği, bu sebeple CBS’de sayısallaştırılma işlemlerinin tamamlanmadığı ve eksikliklerin bulunduğu görülmüştür.
BULGU 8: Ulusal Bayram Gününde Çalışan İş Yerlerinden Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı Alınmaması Belediyenin yetki ve sorumluluğundaki alanlarda faaliyet gösteren işyerlerinden tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcının alınmadığı görülmüştür.
BULGU 9: Haczedilemeyen Gelirlerin Ayrı Banka Hesaplarında İzlenmemesi İdarenin haczedilemeyen gelirlerini teşkil eden vergi, resim ve harçların tahsil edildiği banka hesabında, haczi kabil diğer para, alacak ve gelirlerin de bulunduğu, dolayısıyla haczedilemeyen gelirlerin ayrı banka hesaplarında izlenmediği görülmüştür.
BULGU 10: Ticari Nitelikteki Plakaların İhalesiz ve Süresiz Kullandırılması İl sınırları içerisinde faaliyet gösteren taksi (T), minibüs (M), öğrenci ve personel servisi (S), ilçeler arası toplu taşıma (J), özel halk otobüsü (H) plakalarının ihalesiz ve süresiz olarak kullandırıldığı görülmüştür.
BULGU 11: Belediye Meclisi Tarafından Belediyenin Yetki ve Sorumluluk Alanlarının Belirlenmemesi Belediye Meclisi tarafından Belediyenin yetki ve sorumluluk alanlarının belirlenmediği görülmüştür.
BULGU 12: Bütçe Emanetleri Hesabında Kayıtlı Tutarların Muhasebe Kayıtlarına Alındığı Sıraya Göre Ödenmemesi Bütçe Emanetleri Hesabına kaydedilen tutarların ilgililere ödenmesi aşamasında mevzuata uyulmadığı görülmüştür.
BULGU 13: Taşınmazların Cins Tashihlerinin Yapılmaması İdarenin tapuda kayıtlı taşınmazlarından bir kısmının cins tashihinin yapılmadığı görülmüştür.