VAR da VAR.
Salgın hastalık yüzünden 2020 yılında ertelenen Avrupa Futbol Turnuvası, güzel müsabakaları izletme imkânını sağlasa da farkında bile olmadan oturduğumuz yerden bir futbol müsabakası seyretmenin zevki, gelişen ve geliştirilen teknolojinin eseridir.
Seksenli yıllarda bir futbol müsabakasını televizyondan seyretmek ve anlayabilmek için müsabakayı anlatan spikerin, bahsi geçen olayın değerini kaybetmeden, detaylı ve hızlı bir şekilde konuşarak olayı seyircilere aktarması gerekiyordu. Bunun için birçok spiker futbol maçlarını anlatmak için hazırlanırken diksiyon ve hızlı konuşma pratikleri yaparlardı. Sahanın her alanında kamera bulunmadığı ve o dönemin kameralarının objektiflerinin derin ve geniş açısı bulunmadığı için izlerken de olayın nasıl yaşadığı konusunda spikerden, aktarabildiği kadarı ile bilgi alınıyordu.
2018 yılından itibaren VAR kısaltması ile yeni bir teknoloji futbol müsabakalarında resmiyet kazandı. Teknoloji artık futbolda hakemin karar almasında en büyük yardımcılarından biri olacaktı; oldu. Ortalama 60 metre eni ve 100 metre boyu olan bir sahanın neredeyse her alanını kör nokta bırakmayacak şekilde yerleştirilmiş kameralar, bu kameralardan alınan görüntülerin üzerine işlenebilen kuralların belirlendiği çizgiler, futbolcuların saha içerisinde yaşadıkları olayların ne kadar kurallara uygun olup olmadıkları konusunda kesin karar alınmasını kolaylaştırmıştır. Öyle ki, sahanın üzerinde gezinen drone kameralar da maçta yaşanan olayların her açıdan görüntülenmesini sağlamıştır.
Açılımı İngilizce olarak “Video AssistantReferee” olarak geçen ve Türkçedeki karşılığı “Yardımcı Video Hakem” olan bu sistemin, önceki yıllardaki gibi spikerin kendisini özel olarak maçı anlatmak için hazırlanmasını gerektirmeyecek kolaylıkta, sadece futbolun ve turnuvaların heyecanını anlatmasına yetecek kadar hazırlanmasına yardımcı olmuştur. VAR sistemi, hakemlerin de aldıkları kararların ve yaptıkları işin ne kadar sorumluluk isteyen bir meslek olduğunu futbolseverlere bir kez daha ispatlamıştır.
Yayıncı kuruluşların da VAR sistemi ile futbolda yaşanan olayların tekrar izlenebilmesini, hakemin işini ne kadar yapabildiğini, futbolcuların davranışlarını ve heyecanını tam anlamı ile seyircilere aktarabilmeyi sağlamıştır. Futbolun kendisinin malzemecisinden federasyon yetkililerine kadar başlı başına bir sektör olduğunu düşündüğümüzde, VAR ’ın ve gelişen teknolojinin ne kadar önemli ve insanlığa yardımcı olduğunu bir kez daha ortaya çıkarmıştır. VAR ile keyifli seyirler.
Bilgisayar Mühendisi
Önder Sönmez